Những bí mật về tia UV không phải ai cũng biết – 6 điều bạn cần lưu ý
1. Tia UV, tia cực tím là gì?
Tia cực tím (tiếng anh Ultraviolet) được gọi phổ biến là tia tử ngoại (tia cực tím). Là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng nhìn thấy nhưng dài hơn bước sóng của tia X. Phổ của tia cực tím có thể chia ra thành 2 vùng tia: Vùng tử ngoại gần (có bước sóng từ 380 – 200 nm) Vùng tử ngoại xạ hay còn gọi là vùng tử ngoại chân không (có bước sóng từ 200 – 10 nm).
– Có bao nhiêu loại tia cực tím?
- Nhóm 𝗨𝗩𝗔 (380 – 315 nm): Chiếm 95% tia nắng mặt trời, tia này có thể truyền qua được thủy tinh, các vật dụng trong suốt.
- Nhóm 𝗨𝗩𝗕 (315 – 280 nm): Vẫn có khả năng xuyên một phần qua ozon và khí quyển
- Nhóm 𝙐𝙑𝘾 (280 – 100 nm): Có năng lượng cao nhất. Tia 𝙐𝙑𝘾 và một phần tia 𝗨𝗩𝗕 không tới được trái đất vì bị lọc qua khí quyển. Tuy nhiên, tình trạng thủng tầng ozon hiện nay đang ở mức báo động khiến các tia UVB, UVC trở nên dày đặc hơn trong ánh sáng mặt trời.
2. Tia cực tím có ở đâu?
Ngay trong cụm từ “cực tím” cũng đã nói lên tất cả. Tia cực tím có nghĩa là phía bên trên của màu tím. Sắc tím là màu sắc có bước sóng ngắn nhất mà mắt thường của chúng ta có thể nhìn thấy. Do vượt ngoài bước sóng của màu tím, nên mắt của chúng ta không thể nhìn thấy được.
Một vài loài động vật như: chim, bò sát, côn trùng (ong…) có thể nhìn thấy tia cực tím. Và loại trái cây, hoa quả và hạt trở nên sặc sỡ hơn trong môi trường có tia cực tím. So với hình ảnh trong ánh sáng thường được nhìn bởi mắt người, để hấp dẫn các loài côn trùng.
Một vài loài chim còn có những hình thù đặc biệt trên bộ lông của chúng. Mà chỉ nhìn được dưới tia cực tím, không thể nhìn được dưới ánh sáng mà con người nhìn thấy. Nước tiểu của một số loài động vật cũng chỉ có thể quan sát được bằng tia cực tím.
Mặt Trời tỏa ra cả 3 loại tia cực tím. Tia UVA, UVB và UVC, có ánh sáng mặt trời nghĩa là có tia cực tím. Điều đặc biệt nhất, tia UVA có thể truyền qua kính và các vật dụng bằng thủy tinh. Trong khi kính màu đục hơn thì tia UVA, và tia UVB không chiếu qua được.
3. Mức độ ảnh hưởng và mật độ phụ thuộc các yếu tố nào?
Vị trí địa lý và địa hình: Cường độ của tia cực tím cao ở các vùng nhiệt đới, đặc biệt là các khu vực gần xích đạo. Các khu vực ở xa hơn vị trí xích đạo thì nguy cơ sẽ ít hơn. Những khu vực đồi núi, cao nguyên, cường độ tia UV sẽ cao hơn các khu vực đồng bằng. Khoảng thời gian trong ngày: tia bức xạ UV thường tập trung cao vào buổi trưa. Khi mặt trời ở vị trí cao nhất và chiếu sáng trực tiếp. Mặt trời gần như vuông góc với mặt đất (đứng bóng), thường khoảng từ 10h sáng đến 14h chiều.
Không gian và môi trường: Mức độ UV thường lớn ở những nơi có không gian rộng. Đặc biệt ở những bề mặt có tính phản xạ cao như: bề mặt tuyết và bề mặt cát biển.Thông thường trong các thành phố sẽ có ít tia UV hơn. Tuy nhiên đến thời điểm này có hàng loạt tòa nhà cao ốc mọc lên đa số đều dùng kính. Điều này làm cho lượng tia UV ngày càng tăng trong không gian.
4. Lợi ích của tia cực tím Ở một khía cạnh khác, tia UV cũng mang lại những lợi ích rất lớn:
Giúp cơ thể tổng hợp vitamin D. Vitamin D giúp cơ thể sử dụng canxi và photpho, làm cho xương và răng chắc khỏe. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là cách tốt nhất để tạo ra vitamin D. Tia UV cũng được ứng dụng trong việc điều trị bệnh về da. Như bệnh vảy nến – bệnh do các tế bào da phát triển quá nhanh gây ngứa, xuất hiện vảy.
Việc tiếp xúc với tia cực tím sẽ làm chậm sự tăng trưởng của các tế bào da, làm giảm triệu chứng bệnh. Khử trùng và tiệt trùng: UV có ứng dụng rất tích cực trong lĩnh vực khử trùng và tiệt trùng, tia tử ngoại có thể giết chết các vi sinh vật như virus và vi khuẩn, rất hữu ích khi chúng ta phơi tã vải, đồ lót và khăn mặt ngoài trời. Xuyên qua màng tế bào của vi khuẩn và virus, phá hủy DNA, ngăn chặn khả năng tái sinh và nhân lên của chúng, nhiều nơi sử dụng đèn diệt khuẩn UV để khử trùng
✔️ Xem thêm bài viết khác: Đào tạo dán phim cách nhiệt Ô tô
5. Loại UV nào là có hại với làn da con người và nội thất nhà ở, nội thật ô tô?
Các tia UV có mức năng lượng khác nhau sẽ có mức độ tổn hại khác nhau. Phụ thuộc vào và môi trường và thời tiết. Tia UVA có thể xuyên qua mây gây mù lòa, khó thở, gây lão hóa da, tạo cảm giác, nóng bức khó chịu. Gây mùi khó chịu trong nhà, trong xe do mùi nhựa, mùi gỗ,…bốc lên.
Tia UVB gây say nắng, tổn thương da, đen da, sạm da.Làm giảm khả năng sản xuất collagen và elastin trên da đối với con người. Đối với vật dụng sẽ bị bong tróc, mau phai màu. Nặng hơn có thể gay chảy nhựa rất nguy hiểm. Tia UVC : gây ung thư da nhưng đã có tầng ozon chặn lại.
Tóm lại, trong 3 loại tia thì tia UVC là có hại nhất. Nhưng thật may mắn là tầng ozone của bầu khí quyển Trái Đất đã ngăn chặn gần như toàn bộ tia UVC này. Mặc dù vậy chúng ta cũng phải cảnh giác với tia này. Vì hiện nay tầng Ozone của trái đất đang suy giảm, do biến đổi khí hậu.Tia UVA và 1 phần tia UVB là “kẻ sát nhân thầm lặng”. Bởi vì nó âm thầm xâm nhập vào sâu da, tàn phá mọi tầng của da một cách âm thầm.
Tác hại của tia UV được gây ra chủ yếu bởi tia UVA và 1 phần tia UVB. Vì vậy chúng ta cần phải có biện pháp phòng chống, và ngăn ngừa tác hại của nó. Chúng ta cùng tham khảo biện pháp phòng tránh dưới đây nhé
6. Cách ngăn chặn loại bỏ tác hại của tia cực tím
Đối với làn da: Bôi kem chống nắng: Đây là cách phổ biến nhất và cũng mang lại hiệu quả tốt nhất. Ngoài việc chọn cho mình một sản phẩm kem chống nắng phù hợp thì bạn cũng nên quan tâm đến các chỉ số chống nắng như SPF và PA. SPF là chỉ số chống tia UVB, chỉ số càng cao thì khả năng chống tia UVB càng mạnh mẽ. PA là chỉ số cho biết khả năng chống nắng.
Số cộng của chỉ số này càng nhiều thì khả năng bảo vệ da khỏi tia UVA càng lớn. Bạn có thể chọn các sản phẩm có chỉ số PA+++ đến PA++++ để bảo vệ da tốt nhất.Dù thời tiết mát mẻ hay ngồi trong phòng làm việc bạn cũng nên sử dụng kem chống nắng để bảo vệ tối đa làn da của mình.
Đối với các vật dụng trong nhà, nội thất ô tô, những nơi tia UV có thể xuyên qua: Sử dụng tấm màng lọc tia UV: Do tia cực tím có thể truyền qua kính trong suốt, và rất mạnh mẽ.Phim cách nhiệt là sản phẩm được mọi người sử dụng phổ biến hiện nay. Duy nhất chỉ có phim cách nhiệt mới có thể cản tia UV nhưng vẫn giữ lại ánh sáng tự nhiên. Mang lại không gian thư giãn, thoãi mái, tận hưởng cuộc sống mát mẽ hơn!
Vì sao nên sử dụng phim cách nhiệt dán kính nhà?
– Tiết kiệm điện năng:
Giúp ngăn không cho hơi nóng vào bên trong, giảm tải cho điều hòa, các thiết bị làm lạnh, làm mát.
– Bảo vệ sức khỏe:
Vì phim cách nhiệt nhà kính có khả năng ngăn cản tới 80-90% tia hồng ngoại.
– Bảo vệ nội thất:
Ngăn tác động của ánh nắng, nhằm tránh làm phai màu nội thất, chống rạn nứt, giòn bể.
– Bảo vệ mắt khỏi tia cực tím, chống ung thư da:
Giúp phòng tránh các bệnh về mắt, nám da, sạm đen da,..v.v..
– Cải thiện vẻ đẹp ngôi nhà:
Mang đến không gian sống đẹp, mát mẻ và hiện đại; không hạn chế tầm nhìn, chống chói lóa.